#22 Skrytka, skoczogonki i słój. Co się stało z dokumentami fundacyjnymi UJ?

Historie arturiańskie

Co się stało z dokumentami Kazimierza Wielkiego i Władysława Jagiełły fundujące Uniwersytet Jagielloński? Utracone w czasie II wojny światowej średniowieczne pergaminy są tajemniczą stratą dla kultury polskiej. Ukryte przez Niemcami w specjalnej skrytce w Collegium Novum rozpadły się w niewytłumaczalny sposób. O sprawie zapomniano na dekady. To historia nie tylko straty ważnych dokumentów historycznych, ale też historia dochodzenia do prawdy, ukazująca dramat ludzi zaangażowanych w sprawę, to historia legendy miejskiej podsycanej tanimi sensacjami, wreszcie historia jak z jednego człowieka zrobiono kozła ofiarnego (mowa tu o Karolu Estreicherze młodszym). Zapraszam do wysłuchania wyników mojego wielomiesięcznego śledztwa w tej sprawie. #historiearturiańskieextra

Dziękuję dr. Marcinowi Basterowi z Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego za cenne uwagi i wskazówki, które wzbogaciły moje rozważania i poszukiwania.

W reportażu wystąpili: prof. Krzysztof Stopka (dyrektor Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego) oraz dr Marcin Baster (Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego).

Montaż: Mirek Kubic

Wsparcie: https://buycoffee.to/sigillum.authenticum

Źródła

Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego: Dypl. Perg. 5, 20; S II 1027, S II 1028, S III 831, S III 849; Archiwum Narodowe w Krakowie: 29/1432/0/-/2, Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie: spuścizna Henryka Barycza K-III-161 181/4; Biblioteka Czartoryskich w Krakowie: rkps 13308 t. 2. Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego: materiały filmowe wykonane przez Grzegorza Zygiera i Bogusława Sławińskiego. Literatura: M. Baster, „Habent sua fata diplomata”. Tragiczny los dokumentów fundacyjnych Uniwersytetu Krakowskiego [w:] Piękno darowane. Dzieła ofiarowane Uniwersytetowi Jagiellońskiemu w zbiorach Collegium Maius. Katalog wystawy zorganizowanej w Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego w dniach 7 maja – 6 sierpnia 2014 roku z okazji jubileuszu 650-lecia uczelni, red. J. Pollesch, M. Zdanek, Kraków 2014, s. 66-67; M. Baster, K. Ożóg, Utrata dokumentów fundacyjnych Uniwersytetu Jagiellońskiego w czasie drugiej wojny światowej [w:] Memoria viva. Studia historyczne poświęcone pamięci Izabeli Skierskiej (1967-2014), red. G. Rutkowska i A. Gąsiorowski, Warszawa-Poznań 2015, s. 906-915; Dziennik Adama Bochnaka z czasu 1.IX.1939-30.XII.1939, Zeszyt Historyczny. Fundacja Studium Okręgu AK Kraków, 1998, t. 3, s. 90-145; K. Estreicher, Dzienniki wypadków, t. 1-7, Kraków 2001-2013; Relacje pracowników Uniwersytetu Jagiellońskiego o ich losach osobistych i dziejach uczelni w czasie drugiej wojny światowej, oprac. J. Michalewicz, Kraków 2005.