Śląsk po husycku – Trylogia husycka Sapkowskiego

Szyb Kultury

Podczas gdy jagiellońską Polskę i Litwę u schyłku średniowiecza pochłaniał konflikt z Zakonem Krzyżackim, śląskim książętom i prałatom, lennikom Korony św. Wacława, sen z oczu spędzali husyci. Był to protoprotestancki ruch odnowy czeskiego chrześcijaństwa, czy też, jak to woli, kacerze i wrogowie Chrystusa. Bezskutecznie ruszyło na nich pięć krucjat, aby przywrócić Czechów na łono Kościoła katolickiego, czy też, jak to woli, wpędzić ich z powrotem pod papistowskie jarzmo... W odwecie taboryci, radykalne skrzydło husytów, ruszyli w "rejzy" na Śląsk i inne okoliczne krainy, aby nieść swoją wiarę, a przy okazji grabić i palić miasta i klasztory. Wszak każda rewolucja wymaga ofiar...

Po tę barwną, a słabo znaną epokę w historii Śląska sięgnął Andrzej Sapkowski, autor kultowej sagi o Wiedźminie. Przed 20 laty uraczył nas trzech powieści, "Narrenturm", "Boży bojownicy" i "Lux Perpetua", nazywaną również trylogią husycką albo śląską. Miłość, przygoda, magia i wojna – to tylko niektóre składniki fanastyczno-historycznego koktajlu, który zaserwował czytelnikom Sapek. W dzisiejszym odcinku Basia głównie kręci nosem, uważając, że fantasy to rozrywka dla dużych chłopców, a Zbyszek cierpi na dysonas, próbując pogodzić historię faktyczną z literacką fikcją.

W odcinku wykorzystano fragmenty następujących utworów:
– Poranek Kojota (Polska 2001, reż. O. Lubaszenko)
– Jan Hus (Czechosłowacja 1955, reż. O. Vávra)
– Narrenturm (autor A. Sapkowski, adaptacja audio Polskie Radio i Audioteka.pl)
– Boży Bojownicy (autor A. Sapkowski, adaptacja audio Polskie Radio i Audioteka.pl)
– Ktož jsú boží bojovníci (husycki chorał z XV w.) (słowa i muz. tradycyjne, wyk. Pražský Filharmonický Sbor, 1962)
– wywiad z A. Sapkowskim w warszawskim Empiku w 2008 r. (https://youtu.be/NceQWEIi774)
– wideoblog Kasi Babis 30.11.2020 (https://youtu.be/sguCO_aWATM)

Odcinek stanowi część cyklu "Śląsk sztuką pisany" i został zrealizowany w ramach grantu Muzeum Historii Polski "Patriotyzm Jutra".